Modlitwa kobiety myślącej o samobójstwie

Autor księgi Tobiasza potraktował swoje dzieło jako mały traktat o rodzinie. Przedstawił w nim szereg rodzinnych problemów podając Boże rozwiązanie każdego z nich. Chciał pouczyć czytelników, co należy czynić, aby życie rodzinne budować na Bogu i szacunku do Jego prawa. Ale też nie ukrywał bolesnych problemów, jakie może przeżywać rodzina.

Wśród nich ukazał młodą wdowę, której poślubieni mężowie umierali w noc poślubną. Te pogrzeby zniesławiły niewinną kobietę. W jej sercu pojawiła się rozpacz. Nie mogła nawet znieść komentarzy, jakie słyszała z ust swojej służby. Ta rozpacz doprowadziła ją do decyzji samobójstwa.

Sara, córka Raguela z Ekbatany w Medii, usłyszała słowa obelgi od jednej ze służących swojego ojca, (...) Służąca mówiła do niej: "To ty zabijasz swoich mężów. (...) Dlaczego nas karzesz za twoich mężów, skoro oni pomarli? Odejdź zatem z nimi, abyśmy już nigdy nie zobaczyli twego syna ani córki" (Tb 3,-9).

Życie wdowy, która pogrzebała jednego męża, może być już bolesne i tylko ona sama wie, ile musi przeżyć różnych uwag, kierowanych pod jej adresem. To tajemnice jej serca. Staje się to tym trudniejsze, im bardziej tajemnicza jest śmierć męża, zwłaszcza w ich małżeńskim łożu. A co dopiero jeśli śmierć w podobnych okolicznościach się powtórzy? Opinia środowiska potrafi być bezwzględna, ona niejednego człowieka doprowadziła do rozpaczy, do podejmowania kroków, których konsekwencje mogą być nieobliczalne. Miało to miejsce i w życiu Sary. Autor natchniony pisze:

Tego dnia była ona bardzo zmartwiona i zaczęła płakać. Wyszedłszy do górnej izby swojego ojca miała zamiar się powiesić. Jednak zaraz opamiętała się i rzekła: "Niechaj nie szydzą z mego ojca - mówiąc do niego: Miałeś jedną umiłowaną córkę i ona z powodu nieszczęść się powiesiła. Nie mogę wśród smutku przyprowadzać do Otchłani starości ojca mego. Będzie lepiej dla mnie nie powiesić się, lecz ubłagać Pana o śmierć, abym nie wysłuchiwała więcej obelg w moim życiu" (w. 10).

Sarę w wykonaniu tego zamiaru powstrzymał szacunek dla ojca. Nie popełni samobójstwa, ze względu na niego. Jej śmierć byłaby ciosem w jego serce. To ważny motyw. Jeśli człowiek w rozpaczy dostrzeże kogoś, dla kogo warto żyć, odstąpi od zamiaru samobójstwa. Życie to potwierdza. Samotność, połączona ze świadomością, że nie mam dla kogo żyć, jest jak kamień ciągnący człowieka w głąb depresyjnych przepaści. Wystarczy jeden błysk światła, że jestem komuś potrzebny, by zmobilizować siły, by na nowo uwierzyć, że warto żyć.

Sara zatrzymała się w połowie drogi. Nie chciała zniesławić swego ojca. Nie chciała, by z niego szydzono... Ale to było za mało, by odkryć sens życia dla ojca. Motyw wystarczył do rezygnacji z samobójstwa, ale nie wystarczył do odkrycia sensu życia nawet w utrapieniach. Córka szanowała ojca, ale jej miłość do niego nie była na tyle mocna, by chciała mu towarzyszyć do jego śmierci. Ze swoim problemem nie umiała się uporać. Poszukała zatem innej drogi. Postanowiła prosić Boga o śmierć.

I wówczas wyciągnąwszy ramiona ku oknu, modliła się tymi słowami: Błogosławiony jesteś, miłosierny Boże, i błogosławione Twoje imię na wieki, i wszystkie Twoje dzieła niech Cię błogosławią na wieki! A teraz wznoszę moje oblicze i zwracam me oczy ku Tobie. Pozwól mi odejść z ziemi, abym więcej nie słuchała obelg. Ty wiesz, o Władco, że jestem czysta od wszelkiej zmazy z mężczyzną. Nie splamiłam mojego imienia ani imienia mojego ojca w kraju mojej niewoli. Jestem jedyną córką mojego ojca i nie ma on innego dziecka, które by po nim dziedziczyło, ani nie ma on bliskiego po sobie, ani nie zostaje mu żaden rodak, dla którego miałabym siebie zachować jako [przyszłą] żonę. (...) A jeśli nie podoba Ci się odebrać mi życia, to wysłuchaj, Panie, jak mi ubliżają" (w.w. 11-15).