Pielęgnowanie wartości patriotycznych w rodzinie

Rodzina jest kolebką patriotyzmu. Mówi się nawet, że niektóre osoby wyssały miłość do ojczyzny z mlekiem matki. Patriotyzm to wielka sprawa, jednak wyraża się ona w małych, codziennych czynach i słowach. Jak kultywować wartości patriotyczne w rodzinie? Jak przekazywać miłość do ojczyzny młodszemu pokoleniu? I jak żyć patriotyzmem na co dzień, nie tylko o nim mówiąc, ale realnie dbając o dobro ojczyzny?

Dom, w którym kocha się Polskę

Dom przesiąknięty polskością to dla mnie dom, w którym kultywuje się pamięć, dba o korzenie, wzmacnia narodową tożsamość, a z drugiej strony uczy się aktywności na rzecz społeczeństwa, szacunku dla wspólnego dobra oraz dbania o dobro Polski i Polaków. To, co myślimy o Polsce, o jej historii oraz ludziach, którzy odegrali w niej ważne role, ma znaczenie w kontekście tego, jak dziś pojmujemy nasz wkład w budowanie dobrej, zadbanej ojczyzny. Czy czuję się budowniczym własnego kraju? Czy dostrzegam, jak wiele mogę dać ojczyźnie oraz następnym pokoleniom Polaków? Każdy z nas może w swoim sercu podeptać lub ukochać Polskę. Można też własną ojczyznę ignorować. Taką postawę – miłości, nienawiści lub obojętności – przekazujemy dalej naszym rodzinom, dzieciom, wnukom. Ukochać Polskę nie znaczy bynajmniej nie widzieć jej błędów i braków. Miłość to nie ślepa gloryfikacja. W miłości do ojczyzny zawiera się jej rzeczywiste poznanie, a także rzetelna praca dla jej dobra.

Niezwykłą rolę do odegrania w tworzeniu atmosfery dobrze pojętej polskości w naszych domach mają osoby starsze – seniorzy rodu. Na ich przykładzie młodsze pokolenia uczą się, jak mówić o ojczyźnie, jak kultywować pamięć przodków, jak poznawać własne korzenie i rozumieć historię. Przekazujmy więc dzieciom prawdę, rozmawiajmy z nimi o tym, jak wyglądała Polska, gdy byliśmy w ich wieku. Pokazujmy zdjęcia, rodzinne albumy, odpowiadajmy na pytania. Niech dzieci i wnukowie karmią się naszym doświadczeniem Polski. Mówmy o tym, co było trudne, ale też o zwyczajnych radościach minionych lat. Opowiedzmy o tym, co sami usłyszeliśmy od naszych rodziców i dziadków.

 Zróbmy genealogiczne drzewo naszej rodziny, wyszukujmy zdjęcia, opowiadajmy anegdoty z życia poszczególnych przodków. Nauczmy dzieci pieśni patriotycznych albo razem z nimi ich słuchajmy. Niech najmłodsi zasmakują w tym, co było. Dzieci na ogół lubią opowieści o tym, jak kiedyś wyglądał świat, wykorzystajmy więc wspólny czas także na poznawanie historii naszej rodziny, a przez nią historii Polski. Starajmy się mówić prostym, ale pięknym językiem polskim – dbałość o język ojczysty to także ważna lekcja patriotyzmu.

Poznaję swój kraj

Jak rozkochać w Polsce młodych Polaków? Pozwalając im doświadczyć tego, co polskie, rozsmakować się w bogactwie polskiej tradycji, kultury, przyrody. Najmłodsi mogą poznawać polskie zwyczaje, tańce, smaki, regionalne stroje, słuchać gwary. Pozwólmy dzieciom doświadczać piękna polskiego lasu, polskiej łąki, wsi, gór czy morza. Pokazujmy urok małych miasteczek i blask zadbanych nowoczesnych miast. Zabierajmy dzieci do miejsc pamięci narodowej, muzeów, historycznych budowli. Starajmy się wybierać takie miejsca, w których będą mogły czuć się jak najbardziej swobodnie, tak by wizyty te były dla nich przyjemnością. Pamiętajmy, że nigdy nie jesteśmy za młodzi ani za starzy, by cieszyć się Polską.

W pokazywaniu piękna ojczyzny pomocne mogą okazać się przeróżne wycieczki i wyjazdy spędzone w kraju, rodzinne obchodzenie ważnych państwowych świąt, ale także obecne w naszym domu (kupione lub pożyczone) książki przedstawiające polską historię, przyrodę, architekturę, naukę i kulturę, a także tradycję i życie religijne. Śpiewajmy polskie pieśni, kultywujmy zwyczaj spotykania się przy rodzinnym stole. Ukazujmy Polskę i polskość także w szerszym kontekście – europejskim, światowym. Pokazujmy dzieciom świat, odkrywajmy razem z nimi piękno i doskonałość natury oraz dorobek i pracę człowieka. Zwracajmy uwagę na różnorodność świata, wielość kultur, zachowań i przekonań. Miłość i szacunek do własnego kraju i narodu musi bowiem przekładać się na szacunek dla wszystkich ludzi na świecie.

Tworzę nowe

Jak każda miłość, miłość do ojczyzny powinna wyrażać się nie tylko w słowach, ale przede wszystkim w postawie serca i czynach. W miłości trzeba być aktywnym – wspierać, troszczyć się, pomagać i czynić nowe. Postawa serca powinna wyrażać się w podjęciu osobistej odpowiedzialności za ojczyznę i jej przyszłość. Jeżeli jestem odpowiedzialny za własny kraj, to oddaję swój głos w wyborach, dbam o wspólną przestrzeń, choćby tą najbliższą (nie niszczę, zgłaszam szkody i zagrożenia, podnoszę śmieci itp.). Odpowiedzialność za ojczyznę przejawia się we wszystkich codziennych sferach naszego życia: robiąc zakupy, możemy świadomie wybierać polskie produkty (z polskich surowców i wyprodukowane w Polsce); wyrzucając śmieci, możemy je segregować; wykonując swoją pracę, możemy się do niej rzetelnie przykładać; modląc się, możemy pamiętać o ojczyźnie i ludziach, którzy sprawują w niej aktualnie władzę. Wspierajmy własnych rodaków poprzez dobre słowo, docenienie, promowanie cennych postaw obywatelskich, realną pomoc. Poczujmy się odpowiedzialni za siebie nawzajem. Odpowiedzialni za przyszłe pokolenia rodaków. I bądźmy dumni z tego, że jesteśmy Polakami.