Wiara niekonwencjonalna

Prawdopodobnie my, chrześcijanie, przez zbyt wiele wieków praktykowaliśmy wiarę konwencjonalną, a nie wiarę z przekonania. Nadszedł czas, kiedy tylko chrześcijanie przekonani mogą kogoś przekonać. Trzeba wpierw zrozumieć głęboką naturę chrześcijaństwa i wcielenia. Jezus przyszedł, by wyjaśnić, czym jest miłość, czym jest praca...

Papież powtarza, że wiarę przekazuje się poprzez doświadczenie – przekazuje ją osoba osobie. To ma większą siłę niż cały medialny hałas. My, chrześcijanie, jesteśmy tymi, którzy dzięki łasce i Bożemu przebaczeniu mogą przeżyć do samego dna doświadczenie człowieczeństwa. Taka jest przestrzeń codziennego komunikowania wiary.

Także wtedy, kiedy mamy do czynienia z ateistami? Dla nich taki dyskurs jest mało racjonalny.

Żaden człowiek nie jest daleko od Boga. Zawsze, w każdym człowieku, jest jakaś odrobina pragnienia Boga. Chrześcijanie muszą dzielić z nim tę odrobinę tak, by tęsknotę za Bogiem obudzić we wszystkich.

Oczywiście, to pozytywne nastawienie wymaga też zachowania postawy krytycznej. Trzeba np. mówić, że nazywanie „małżeństwem” związku osób homoseksualnych jest nieporozumieniem. Szanujemy ich prawo do bycia razem, ale rodzina jest czymś innym. Należy rzeczy nazywać po imieniu.

Przypomina mi się film Jana Svěráka, zatytułowany „Kola”. Bohater, roztargniony skrzypek, po niefortunnych przygodach z różnymi kobietami, kierując się motywami ekonomicznymi, decyduje się na fikcyjne małżeństwo z Rosjanką. Musi zająć się jej dzieckiem i od tego rozpoczyna się jego przemiana. Wymowa tego przykładu jest taka, że trzeba wychodzić od tego, co jest, od tej odrobiny pragnienia Boga, która jest w każdym człowieku, by rozbudzić tęsknotę za Bogiem i za Jego czułością.

Jaki jest styl życia chrześcijan w nowej, zmienionej Europie?

Epoka nowoczesna kultywowała dwa dominujące pojęcia: prawdę i rozum. Dziś, w epoce postnowoczesnej, dominują szczęście i wolność. Jezus powiedział: jeśli chcesz być spełniony, chodź za Mną. Jeśli pójdziesz za Mną, będziesz wolny, naprawdę wolny.

Paradoksalnie nasze czasy, mimo wszystkich sprzeczności, są czasami współbrzmiącymi z orędziem Jezusa. Moim powołaniem jako chrześcijanina jest dawanie świadectwa, że dzięki należeniu do Jezusa jestem szczęśliwy i spełniony w moim człowieczeństwie.

Mówimy o społeczeństwie zróżnicowanym, w którym chrześcijanie dzielą życie społeczne z coraz bardziej znaczącą i intensywną obecnością wyznawców islamu.

Spójrzmy realistycznie: spotkanie z islamem jest procesem nieuniknionym, procesem „wymieszania cywilizacji i kultur”. 20 lat temu nie byliśmy zaskoczeni widokiem muzułmanów w Londynie czy w Paryżu. Dziś widzimy ich w Rzymie i w Madrycie. Pamiętam, jakie wrażenie zrobiła fotografia wykonana kilka lat temu: 20 tys. muzułmanów modlących się podczas zakończenia ramadanu na Piazza del Duomo w Mediolanie.

Musimy uznać, że historia to procesy, których nie możemy powstrzymać. Możemy starać się je zrozumieć i próbować nadawać im kierunek. W 2004 r. stworzyliśmy w Wenecji „Centro Oasis”, ośrodek promujący spotkanie i wzajemne poznawanie się chrześcijan i muzułmanów. Musimy się zabrać do pracy, bo czy nam się to podoba, czy nie – takie są fakty, tak toczy się historia. Nie rozwiąże się problemów, chowając głowę w piasek.

Kiedy dwustu wycieńczonych ludzi staje u drzwi mego kraju, to miłość nakazuje mi pospieszyć im z pomocą. Takie jest zadanie Kościoła. Inne zadania ma władza polityczna. Musi przygotować racjonalny plan regulacji napływu imigrantów, a ponieważ odnosi się to do całej Europy, musi współdziałać z innymi krajami basenu Morza Śródziemnego. Ma – dbając o poszanowanie prawa – ustalić reguły postępowania, niekiedy twarde. Taka jest jej rola.

Na społeczeństwie obywatelskim spoczywa zaś obowiązek, by zaakceptować odmienność, zrobić wszystko, by ułatwić spotkanie z odmiennością.

Większość europejskich społeczeństw jest przeciwna budowie meczetów w swoich krajach.