Komentarz Ojców Kościoła

PIERWSZE CZYTANIE • Jl 2,12-18

Nawracajmy się do Pana…

Niech każdy, proszę was, wyznaje swój grzech, dopóki żyje na świecie, kto zgrzeszył, dopóki może być dopuszczony do wyznawania [grzechów], dopóki zadośćuczynienie i odpuszczenie przez kapłanów miłe jest u Pana. Nawracajmy się do Pana wszelką myślą, a wyrażając pokutę za grzech prawdziwą boleścią, błagajmy Boga o miłosierdzie. Niech dusza korzy się przed Nim, niech Jemu w smutku zadośćuczyni, niech w Nim pokłada całą nadzieję. On zaś sam mówi, jak mamy prosić: „Nawróćcie się do Mnie z całego waszego serca w poście, w płaczu i w żalu, i rozdzierajcie serca wasze, a nie wasze szaty” (Jl 2,12n.). Wracajmy do Pana z całego serca, gniew Jego łagodźmy postami, płaczem i żalem, jak On sam nam nakazuje…

Gdybyś kogoś ze swych drogich utraciła przez śmierć, wzdychałabyś boleśnie i płakała, dawałabyś wyraz smutkowi skromną postacią, zmianą szaty, zaniedbanymi włosami, smutną twarzą i zaciśniętymi ustami. Jesteś nędzna, utraciłaś duszę swą, umarłaś duchowo, zaczęłaś przeżywać tu siebie i chodząc, nosisz własnego trupa. I nie narzekasz gorzko, nie wzdychasz bez ustanku, nie okrywasz się wstydem zbrodni ani nie zasłaniasz się ciągłym płaczem? Oto jeszcze gorsze rany grzechu, oto większe przewinienie zgrzeszyć, a nie czynić zadość, zabłądzić, a błędów nie opłakiwać…

Tak postępowali cisi, prości, niewinni, zdobywając sobie zasługę wobec Bożego majestatu; teraz zaś wzbraniają się zadośćuczynić Panu ci, którzy zaparli się Pana! Proszę was, bracie, używajcie zbawiennych środków, słuchajcie lepszych rad, z naszymi łzami łączcie wasze łzy, do naszego wzdychania dodajcie wasze. Prosimy was, byśmy Pana za wami prosić mogli, te same prośby kierujemy do was, którymi modlimy się do Boga, by się ulitował. Czyńcie pełną pokutę, czynem okażcie smutek bolejącej i żałującej duszy.

św. Cyprian

Cyprian, św. (200-258). Pisarz łaciński. Męczennik. Był biskupem Kartaginy i organizatorem życia religijnego w Afryce w IV w. i obrońcą jedności Kościoła. Jego bogata korespondencja daje dobry obraz życia Kościoła w II w. Pozostawił ponad to traktaty moralne, a jego dzieło O jedności Kościoła do dziś nie straciło na swej aktualności.

Śmierć ciała i śmierć duszy

Śmierci ciała lęka się każdy człowiek, śmierci duszy – niewielu. O śmierć ciała, która niewątpliwie kiedyś przybędzie, wszyscy się troszczą, aby nie przyszła, toteż o to się starają. Stara się człowiek, który ma umrzeć, aby nie umarł, a człowiek, który ma żyć wiecznie, nie stara się o to, aby nie grzeszył. A jeśli zabiega o to, żeby nie umarł, to daremnie się trudzi; o to się stara, aby jak najbardziej odwlec, a nie, żeby jej uniknąć. Jeżeli bowiem nie chce grzeszyć, to nie potrzebuje się trudzić, a żyć będzie na wieki. Obyśmy mogli pobudzić ludzi, a z nimi również i siebie nakłonić, abyśmy tak miłowali trwałe życie, jak ludzie kochają życie przemijające. Czego to człowiek nie czyni w niebezpieczeństwie utraty życia? Gdy miecz nad ich karkami zawiśnie, ludzie oddają wszystko, cokolwiek dla utrzymania życia zachowali. Któż natychmiast nie oddaje wszystkiego, aby go nie zabito? A może po oddaniu tego i tak zostanie zabity? Któż dla zachowania życia nie zgodzi się stracić to, z czego żył, przenosząc życie żebracze nad rychłą śmierć? Kto, gdyby mu powiedziano: odpłyń, abyś nie umarł, nie uczyniłby tego, aby śmierć odroczyć? Kto, gdyby mu powiedziano: pracuj, aby śmierci uniknąć, byłby leniwy?

Natomiast łatwe rzeczy Bóg nakazuje, abyśmy żyli wiecznie, a o wypełnienie tego nie dbamy. Bóg nie mówi: strać wszystko, co masz, abyś żył przez krótki czas pracą zajęty, lecz: daj ubogiemu z tego, co posiadasz, abyś żył zawsze bez pracy bezpiecznie. Oskarżają nas miłośnicy doczesnego życia, którego właściwie nie mają, gdy chcą i jak długo chcą, a my się wzajemnie nie oskarżamy, iż jesteśmy tak leniwi, tak opieszali dla otrzymania wiecznego życia, które, jeśli zechcemy, będziemy mieli, gdy będziemy je posiadać, nie utracimy go; tę zaś śmierć, której się lękamy, choćbyśmy nie chcieli, mieć będziemy.

św. Augustyn

Augustyn, św. (354-430). Pisarz łaciński. Doktor Kościoła. Największy teolog starożytności chrześcijańskich. Pochodził z Afryki, otrzymał wykształcenie retoryczne. Po burzliwej młodości nawraca się w Mediolanie pod wpływem św. Ambrożego – opis wydarzenia znajdziemy w autobiografii w Wyznaniach (por. Niedz. I Adwentu, do czyt. II). Powraca do Afryki, gdzie zostaje biskupem w Hipponie i staje się przywódcą episkopatu afrykańskiego. Napisał bardzo wiele dzieł. Odegrał ważną rolę w formowaniu teologii Trójcy św., łaski, sakramentów, teologii historii, egzegezy. Jego mowy uderzają pięknem i prostotą. Wywarł i wywiera dotąd wielki wpływ na myśl europejską.

DRUGIE CZYTANIE • 2 Kor 5,20-6,3

W imię Chrystusa, pojednajcie się z Bogiem!

„W imię Chrystusa prosimy: pojednajcie się z Bogiem!”. Te słowa wystarczają, aby zawstydzić nawet bardzo zatwardziałych ludzi. Najpierw bowiem [Apostoł] stwierdził, że po śmierci Chrystusa [Bóg] nie tylko nie rozgniewał się, lecz powołał nas jako posłańców dla przekonywania wszystkich ludzi, by uznawali Jego wielkoduszność, wstydzili się zamordowania Chrystusa i pojednali się ze Stwórcą, Bogiem i Panem. Dodaje jeszcze do powyższego zniewagę, jaką powoduje pożądliwość.

„On to dla nas grzechem uczynił Tego, który nie znał grzechu, abyśmy w Nim stali się sprawiedliwością Bożą”. Aby zmazać grzech ludzi, chociaż sam był wolny od grzechu, poniósł śmierć, jaką ponoszą grzesznicy, przyjąwszy nasze miano, nazwał nas tym, czym był sam. Udzielił nam bowiem bogactwa sprawiedliwości.