Co dalej z Telewizją Trwam

Jeśli ktokolwiek miał wątpliwości co do tego, czy decyzja Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w sprawie Telewizji Trwam była polityczna czy merytoryczna, to po raporcie NIK powinien się ich pozbyć. Okazało się bowiem, że podmioty, które dostały miejsce na multipleksie jako rzekomo bardziej wiarygodne finansowo od Telewizji Trwam, faktycznie nie były w stanie za nie zapłacić. KRRiT musiała rozkładać im należność na raty. Co więcej, część nadawców, którzy ubiegali się o rozszerzenie koncesji z satelitarnej na naziemną telewizję cyfrową, dostali ją z naruszeniem prawa.

Fundacja Lux Veritatis, nadawca Telewizji Trwam, nie poddaje się jednak. Nie spoczywają na laurach również widzowie i sympatycy mediów prowadzonych przez toruńskich ojców redemptorystów. Do tej pory zebrano prawie 2,5 mln podpisów oraz zorganizowano setki marszów poparcia. Za tydzień, 29 września, na ulicach Warszawy przeciwko decyzji KRRiT może protestować nawet 200 tys. osób z całej Polski. – Dzwonią ludzie z całej Polski. Jest bardzo duże zainteresowanie. Oprócz parafii oraz stowarzyszeń katolickich w protest włączyli się również związkowcy z Solidarności – mówi Mirosław Przyborowicz, asystent posła PiS Andrzeja Jaworskiego. Jego biuro wzięło na siebie ciężar koordynowania ogólnopolskiego marszu pod hasłem: „Obudź się, Polsko”. Sprawa Telewizji Trwam jest bowiem symbolem walki o wolność słowa w Polsce oraz papierkiem lakmusowym przestrzegania praw obywatelskich i demokratycznych standardów.

Miażdżący raport

Od wielu miesięcy trwa już batalia prawna, polityczna i obywatelska w obronie Telewizji Trwam. Niestety, katolicy mają silnego przeciwnika, bo w obronie kuriozalnej decyzji KRRiT zawiązała się egzotyczna koalicja PO, PSL, SLD oraz Ruchu Palikota. Politycy tych ugrupowań nie dopuścili, aby NIK prześwietlił cały proces koncesyjny. W efekcie doszło jedynie do rutynowej corocznej kontroli, która obejmowała tylko wyniki finansowe KRRiT. NIK sprawdził, czy przewodniczący Jan Dworak nie działał na szkodę finansów publicznych. I co się okazało?

„Rozkładanie opłat za koncesję na raty z długoterminowym okresem spłaty powoduje odroczenie poboru dochodów budżetowych” – czytamy w raporcie NIK. Potwierdziło się to, o czym od miesięcy mówią władze Fundacji Lux Veritatis, która jest nadawcą Telewizji Trwam. I choć sam proces rozkładania opłat za koncesję nie jest złamaniem prawa, to jednak kładzie się to cieniem na tym, co do tej pory mówił przewodniczący KRRiT Jan Dworak o Telewizji Trwam. Wielokrotnie podczas posiedzeń sejmowych komisji tłumaczył, że powodem nieprzyznania koncesji dla stacji ojców redemtorystów było jedynie kryterium ekonomiczne.

Okazało się jednak, że KRRiT wybierała nadawców według jedynie sobie znanego klucza. Bo sytuacja spółek, które otrzymały koncesje, jest o wiele gorsza niż Telewizji Trwam. – Z uwagi na ich złą sytuację finansową musiano rozłożyć opłaty na 10 lat, czyli na ponad 100 rat. To oznacza, że Krajowa Rada dokonała manipulacji i nadużycia, mówiąc o tym, że wybrała firmy najlepsze, które są zdolne udźwignąć ciężar finansowy nadawania na multipleksie – podkreśla Lidia Kochanowicz, dyrektor finansowy Fundacji Lux Veritatis.

Nielegalne koncesje

Od kilku miesięcy Polacy mogą już oglądać bezpłatnie kanały stacji telewizyjnych w cyfrowej jakości. Wśród nich jest stacja nadawana przez Spółkę Lemon Records (Eska TV), ATM (ATM Rozrywka) i Stavka (TTV). Z dokumentów udostępnionych przez KRRiT z postępowania koncesyjnego jasno wynika, że przyznanie im koncesji było kolejnym przekrętem.

Inaczej postępowania urzędników z Krajowej Rady nie da się wytłumaczyć. Przyznali oni miejsce na tzw. multipleksie MUX-1 stacjom, które, według obowiązujących procedur, mogły się ubiegać jedynie o rozszerzenie koncesji z satelitarnej na cyfrową naziemną. Tyle że gdy te spółki stanęły do konkursu, nie miały jeszcze koncesji satelitarnych, a więc o nową koncesję ubiegały się bezprawnie. Okazuje się, że w tej gorliwej pracy KRRiT przyznawania jednej koncesji za drugą zabrakło kilku dni. – W ogóle te spółki nie powinny być brane pod uwagę przy rozpatrywaniu wniosków o rozszerzenie koncesji. Wskazaliśmy również, że KRRiT nadużyła swojej władzy, przyznając prawo tym spółkom do uzupełniania wniosków koncesyjnych o te dokumenty, które, zgodnie z rozporządzeniem Krajowej Rady, nie mogły być uzupełniane – wskazuje Kochanowicz.

Podobnie wyglądał cały proces badania wiarygodności finansowej spółek ubiegających się o koncesję. Ekspertyzy pokazały, że we wszystkich parametrach ekonomicznych Fundacja przebijała swoich konkurentów, którzy dostali koncesje. Ogromna dysproporcja była pod względem zasobów finansowych, majątku trwałego, liczby zatrudnionych pracowników oraz dorobku medialnego. – Podczas badania nadawców KRRiT wzięła ponad 90 wskaźników ekonomicznych. Jednak zastosowała wybiórczo różne parametry do różnych podmiotów. Nie było żadnego wspólnego mianownika, a więc nie można twierdzić, że wszyscy mieli takie same szanse – podkreśla Kochanowicz. KRRiT nie powiedziała nawet, co dla niej oznacza „wiarygodność finansowa”, i nie wskazała, w jaki sposób bada ową sytuację ekonomiczną wnioskodawców. W takich warunkach może przyznawać koncesje według własnego widzimisię.

Rada ponad prawem

Takie naginanie prawa i procedur niewiele ma wspólnego z przejrzystością konkursu oraz jego sprawiedliwością. Dlatego też Fundacja Lux Veritatis zaskarżyła decyzję KRRiT do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA). Niestety, tu również Fundacja nie miała szczęścia. Spośród trzech sędziów orzekających dwóch podtrzymało decyzję KRRiT. Na posiedzeniu składu sędziowskiego musiało być jednak gorąco, bo jeden z sędziów złożył zdanie odrębne, w którym prawie w 100 procentach przyznał rację Fundacji.