Odnaleźć Słowo

Ks. Blachnicki odwołuje się tutaj oczywiście do przekładu Biblii Tysiąclecia. Na jej usprawiedliwienie trzeba powiedzieć, że tłumaczenie Idźcie i nauczajcie stosowały właściwie wszystkie dotychczasowe przekłady, zarówno katolickie, jak i protestanckie. A „Tysiąclatka” prawidłowe brzmienie zaznaczyła choć w przypisie. Nie zrobiły tego niestety Biblia Poznańska ani Warszawsko-Praska, również tłumaczące „nauczajcie”. Dopiero najnowsze katolickie przekłady jednoznacznie mówią o „czynieniu uczniów” (przekład ekumeniczny) czy o „pozyskiwaniu uczniów” (Towarzystwo św. Pawła). Pierwszeństwo jednak w tym zakresie pozostanie przy Biblii Warszawskiej (protestanckiej), która tłumaczy: „czyńcie uczniami”.

Aby lepiej rozumieć

Wydanie Pisma Świętego to nie tylko sam tekst, ale i komentarze czy przypisy. Stanowią one istotny element pomagający w zrozumieniu tekstu biblijnego. Wydania katolickie zawierają przypisy praktycznie na każdej stronie – w typowym wypadku znajdują się one u dołu strony i obejmują zarówno krótkie objaśnienia, jak i odesłania do innych tekstów biblijnych. W wydaniach protestanckich przypisów zazwyczaj nie ma, natomiast pod poszczególnymi wersetami (każdy werset w wydaniach protestanckich zaczyna się od nowej linii) znajdują się odsyłacze do innych tekstów biblijnych z nim związanych. Chciałbym wspomnieć o trzech wydaniach Biblii, które w odniesieniu do przypisów i komentarzy szczególnie się wyróżniają.

Wspomniałem, iż podstawowe wydanie Biblii Poznańskiej ukazuje się w czterech tomach. Skąd tyle tomów? Wynika to z tego, że Biblia Poznańska zaopatrzona jest w obszerny komentarz teologiczno-duszpasterski (we wspomnianych podręcznych wydaniach jednotomowych komentarz ten jest skrócony). Z reguły komentarz zajmuje nie mniej niż jedną trzecią strony, a są strony, na których komentarz zajmuje większą część. Podkreślić trzeba, że nie jest to komentarz o charakterze naukowym, przeznaczony dla specjalistów. Dzięki komentarzowi czytelnik Biblii Poznańskiej może od razu poznawać tło powstania danych ksiąg, sens poszczególnych fragmentów, ich wzajemne odniesienia. Z tego względu Biblia Poznańska stanowi prawdziwy skarb dla ludzi pragnących głębiej poznać Pismo Święte.

Skarb ten doceniają nie tylko katolicy. Pewien znajomy ksiądz miał ciekawą przygodę. Zamówił reklamowany w wysyłkowej księgarni prawosławnej „przekład Nowego Testamentu z obszernymi komentarzami”. Ciekaw był prawosławnego spojrzenia na Biblię. Jakież było jego rozczarowanie, gdy otrzymał do domu… czwarty tom Biblii Poznańskiej!

Trzy rodzaje tekstów pobocznych zawiera przekład wydany przez Towarzystwo św. Pawła. U dołu stron znajdują się komentarze o charakterze duszpasterskim. Na zewnętrznych marginesach są umieszczone przypisy wyjaśniające najbardziej potrzebne informacje. Jest to więc swego rodzaju połączenie słownika z podręczną encyklopedią. Natomiast na marginesach wewnętrznych można znaleźć odnośniki do innych miejsc w Biblii, w których poruszane są podobne zagadnienia lub pojawiają się te same osoby czy ważne terminy.