Czy łatwo zostać heretykiem?

[1] Słownik wyrazów obcych, Warszawa 1980, s. 274.
[2] D. Kowalczyk, Między dogmatem a herezją, Warszawa 2003, s. 56; por. tamże, s. 105119, 156181; tenże, O możliwości spowiedzi przez internet, http://www. opoka.org.pl/biblioteka/T/TA/TAP/spowiedz_internetowa.html (17.05.2008).
[3] W. Hryniewicz, Nadzieje w dialogu. Korespondencja z czytelnikami (19762006), Warszawa 2007, s. 252.
[4] Biblia Tysiąclecia w 2P 2,1 wprost używa słowa „herezja”: „Znaleźli się jednak fałszywi prorocy wśród ludu, tak samo jak pośród was będą fałszywi nauczyciele, którzy wprowadzą wśród was zgubne herezje”.
[5] Por. R. Popowski, Wielki słownik greckopolski Nowego Testamentu, Warszawa 1997, s. 1314; G. O’Collins, E. G. Farrugia, Leksykon pojęć teologicznych i kościelnych z indeksem angielskopolskim, Kraków 2002, s. 105.
[6] Tamże, s. 105.
[7] Por. J. Majewski, Wprowadzenie do teologii dogmatycznej, w: E. Adamiak, A. Czaja, J. Majewski, Dogmatyka, t.1, Warszawa 2005, s. 102103.
[8] Kodeks Prawa Kanonicznego (dalej: KPK), kan. 751.
[9] Kongregacja Nauki Wiary, Wyjaśnienie doktrynalne dotyczące końcowej części formuły „Wyznania wiary”, nr 11 w: http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/kongregacje/kdwiary/wyzn_wiary.html#p13 (26.05.2008).
[10] Tamże, nr 7.
[11] Por. J. Majewski, Teologia na rozdrożach, Kraków 2005, s. 86.
[12] Kongregacja Nauki Wiary, dz. cyt., nr 7.
[13] J. Majewski, Wprowadzenie do teologii dogmatycznej, s. 85; por. Kongregacja Nauki Wiary, dz. cyt., nr 6; Jan Paweł II, List apostolski motu proprio Ad tuendam fidem (1998), nr 4AB w: http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/motu/ad_tuendam.html (26.05.2008); KPK, kan. 750 § 2; Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich (dalej: KKKW), kan. 598 § 2.
[14] Por. Kongregacja Nauki Wiary, dz. cyt., nr 7.
[15] Tamże, nr 11.
[16] Kongregacja Nauki Wiary, dz. cyt., nr 11; por. Jan Paweł II, dz. cyt., nr 2; KPK, kan. 752; KKKW, kan. 599.
[17] Kongregacja Nauki Wiary, dz. cyt., nr 10.
[18] Zob. KPK, kan. 1: „Kanony tego Kodeksu dotyczą jedynie Kościoła łacińskiego”.
[19] KPK, kan. 1364 § 1.
[20] KKKW, kan.1: „Kanony tego Kodeksu odnoszą się do wszystkich i jedynie do katolickich Kościołów Wschodnich, chyba że wyraźnie co innego zostało postanowione odnośnie do relacji z Kościołem łacińskim”.
[21] KKKW, kan. 1436 § 1.
[22] Por. Ad. Tanquerey, Brevior Synopsis Theologiae Dogmaticae, Parisiis Tornaci Romae 1946, nr 389, s. 208.
[23] KPK, kan. 1323, 2º.
[24] KKKW, kan. 1414 § 1; por. KPK, kan. 1321 § 12.
[25] Por. KPK, kan. 1371 1º; KKKW, kan. 1436 § 2.
[26] Por. E. Piotrowski, Traktat o Trójcy Świętej w: E. Adamiak, A. Czaja, J. Majewski, Dogmatyka, t. 4, Warszawa 2007, s. 102103.
[27] Por. tamże, s. 130.
[28] Por. J. Kulisz, A. Mostowska Baliszewska, Spór o Jezusa Chrystusa w ciągu dziejów, Warszawa 1998, s. 180.
[29] A. Baron, H. Pietras (oprac.), Dokumenty Soborów Powszechnych, Kraków 2001, t.1, s. 223.
[30] Chodzi tutaj o Syryjski Kościół Ortodoksyjny, zwany inaczej Kościołem syryjsko-jakobickim, Syro-Malankarski Kościół Ortodoksyjny, Koptyjski Kościół Ortodoksyjny, Etiopski Kościół Ortodoksyjny, Erytrejski Kościół Ortodoksyjny i Ormiański Kościół Apostolski.
[31] Por. J. S. Gajek, T. Wyszomirski, Starożytne Kościoły wschodnie w: W. Hryniewicz, J. S. Gajek, S. J. Koza, Ku chrześcijaństwu jutra. Wprowadzenie do ekumenizmu, Lublin 1997, s. 121.
[32] Por. J. S. Gajek, T. Wyszomirski, dz. cyt., s. 115; J. Kulisz, A. Mostowska Baliszewska, dz. cyt., s. 186-188.
[33] Por. W. Myszor, Herezje w: Z. Pawlak (red.), Katolicyzm AZ, Poznań 1989, s. 133.
[34] Nazwa pochodzi od mnicha Pelagiusza (IV/V w.), którego uważa się za twórcę tej herezji.
[35] Więcej na temat tych dwóch herezji zob. w: G. O’Collins, E. G. Farrugia, dz. cyt., s. 237, 267268.
[36] Por. M. Karas (opr.), Wyznania wiary i główne zasady doktrynalne. Katolicyzm, Kraków 2002, s. 182.
[37] Wyznanie wiary ułożone przez abp. M. Rafaela Wojciechowskiego (1988 r.), w: tamże, s. 200.
[38] A. A. Napiórkowski, Teologia polska wobec wyzwań współczesności, w: K. Góźdź, Cz. Rychlicki (red.), Kościół w życiu publicznym. Teologia polska i europejska wobec nowych wyzwań, t. 1, Lublin 2004, s. 41.
[39] J. Majewski, Wprowadzenie do teologii dogmatycznej, s. 3940.
[40] Jan Paweł II, Adhortacja apostolska o Pojednaniu i Pokucie w dzisiejszym posłannictwie Kościoła Reconciliatio et paenitentia, nr 9 w: http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/adhortacje/reconciliatio.html#m12