Zastępczy dom rodzinny

Rodzina zawodowa specjalistyczna może przyjąć dzieci niepełnosprawne lub resocjalizujące się. Tutaj dzieci pozostają przez dłuższy okres, nawet do uzyskania pełnoletniości. Teoretycznie niepełnosprawne dziecko może trafić do adopcji, ale w Polsce rzadko takie dzieci są adoptowane, zwłaszcza starsze.

Rodzina zawodowa wielodzietna przyjmuje od trzech do sześcioro dzieci. Te rodziny powstały głównie dla rodzeństw. Na skutek interwencji często odbiera się biologicznym rodzicom liczne rodzeństwo. Przyjmuje się zasadę nierozdzielania tych dzieci.

Czym charakteryzuje się rodzina zastępcza?

AS: Zastępcze rodzicielstwo jest szczególnym zadaniem. Ma inny charakter niż adopcja. Osoby, które podejmują to wyzwanie, są powołane do szczególnej misji służenia drugiemu człowiekowi. Objęcie opieką nie swojego dziecka może wiązać się z wieloma trudnościami. Dlatego od kandydatów na rodziców zastępczych wymaga się nie tylko wielkiego serca, ale również predyspozycji osobowościowych.

Rodzice zastępczy muszą mieć głęboką świadomość, że przyjęte dziecko jest najczęściej mocno związane ze swoimi naturalnymi rodzicami i że o te więzi należy dla dobra dziecka również dbać. Zarazem przyjęcie dziecka do rodziny nadaje nowy sens życiu rodziny i ogromnie ubogaca. Dziecko przyjęte zmienia świat rodziny.

Gdy dziecko odkryje to wszystko, co nowa rodzina może mu dać, gdy zaufa i poczuje się bezpiecznie, wówczas może samo otworzyć szeroko swoje serce i stać się darem dla swojej nowej rodziny. Warto jednak pamiętać, że przyjęcie dziecka do rodziny nie może odbywać się kosztem własnych dzieci, trzeba też brać pod uwagę takie ważne sprawy jak wiek dziecka (zawsze powinno ono być młodsze od własnych).

Pobyt w rodzinie zastępczej, nie tylko adopcyjnej, jest więc dla dziecka szansą na prawidłowy rozwój?

AS: Tak. Gdy dziecko z różnych powodów nie może wrócić do swojej rodziny, wówczas właśnie rodzina zastępcza staje się szansą na wpojenie dziecku właściwych postaw i wartości. Daje ona dziecku możliwość odbudowania poczucia własnej wartości, wiary w miłość, zaufania do ludzi, a to w przyszłości ułatwi mu założenie szczęśliwej rodziny i można mieć nadzieję, że nie powtórzy błędów swoich rodziców.

Na jakiej zasadzie działają zawodowe rodziny zastępcze? Jakie warunki powinien spełnić ktoś, kto pragnie taką rodzinę założyć?

AJ: Rodziny zastępcze zawodowe zostały powołane na mocy ustawy o pomocy społecznej z 2001 roku. Działają na zasadzie umowy zlecenia podpisanej z Urzędem Pomocy Społecznej – Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej (w miastach) lub Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. Z tytułu tej umowy rodzina otrzymuje wynagrodzenie w wysokości wynikającej z ustawy. Nie należy się jej natomiast żaden urlop czy chorobowe, musi być cały czas do dyspozycji. A prowadzenie takiej rodziny jest wielkim obciążeniem psychicznym i fizycznym...