Zastępczy dom rodzinny

Każda rodzina, która chce zostać rodziną zastępczą powinna spełniać określone kryteria i musi się do tego przygotować. Te kryteria to: odpowiedni stan zdrowia, niekaralność, odpowiedni status materialny itp. Ponadto rodziny zawodowe muszą przejść dłuższe i bardziej szczegółowe szkolenie niż ma to miejsce w przypadku rodzin zwykłych. W Krakowie na przykład szkoleniem takich rodzin zajmuje się Stowarzyszenie Rodzin Adopcyjnych i Zastępczych „Pro Familia”.

Przez cztery lata prowadziliśmy z mężem pogotowie rodzinne. W tym czasie przyjęliśmy dziesięcioro noworodków, prosto ze szpitala, które potem trafiły do adopcji, oraz chłopiec z likwidowanego w Krakowie Domu Małego Dziecka, który został z nami trzy lata i jako siedmiolatek trafił do rodziny zastępczej.

Obecnie jesteśmy rodziną zastępczą specjalistyczną i wychowujemy jedno dziecko niepełnosprawne.

Kto może zostać rodzicem zastępczym? Czy tylko osoby pozostające w związku małżeńskim czy osoby samotne także?

AS: Rodziną zastępczą mogą zostać małżonkowie lub osoby niepozostające w związku małżeńskim, ale spełniające kilka warunków: posiadające dojrzałość osobowościową; mające stałe miejsce zameldowania na terenie Polski i pełne prawa cywilne i obywatelskie; nie chorujące na chorobę, która uniemożliwiałaby im opiekę nad dzieckiem; nie są i nie były w przeszłości pozbawione władzy rodzicielskiej; uzyskały pozytywną opinie ośrodka pomocy społecznej; mogą zapewnić dzieciom odpowiednie warunki do rozwoju. Ponadto kandydaci na rodziców zastępczych muszą odbyć szkolenie, które prowadzone są według zatwierdzonych przez MPiPS programów.

Czy bierze się pod uwagę jeszcze inne dodatkowe czynniki?

AS: Równie ważnymi czynnikami są: odpowiednia różnica wieku między dzieckiem a przyszłymi rodzicami zastępczymi oraz odpowiednie przygotowanie do pełnienia takiej funkcji. Bierze się także pod uwagę poziom sprawności dziecka i jego możliwości rozwoju w danej rodzinie.

Czy podobne warunki bierze się pod uwagę przy czynnościach adopcyjnych?

AS: W przypadku przyjmowania dziecka do adopcji stosuje się podobne kryteria. Różnica polega jednak na tym, że do adopcji kierowane są głównie małe dzieci. Preferowane są małżeństwa (osoby samotne tylko dla dzieci, dla których nie można znaleźć pełnej rodziny). Kwalifikacje rodzin adopcyjnych przeprowadzają ośrodki adopcyjne.

Na jaką pomoc mogą liczyć rodziny zastępcze?

AS: Po podjęciu decyzji o przyjęciu dziecka i stworzeniu rodziny zastępczej można zgłosić się do Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie (Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie) czy Ośrodków Adopcyjnych, a także do Ośrodka Wspomagania Dziecka i Rodziny ŚWIATEŁKO w Obornikach koło Poznania. Ośrodek ten obejmuje swą opieką dzieci, młodzież oraz rodziny, organizuje też różnego rodzaju formy wsparcia tym, którzy go potrzebują.