Drogi św. Jakuba

W czasie trwającego Roku św. Jakuba Apostoła Kościół w Polsce w wielu miejscach organizuje uroczystości związane ze św. Jakubem. Jednym z najważniejszych wydarzeń Roku Jakubowego w Polsce była wizyta abp. Juliána Barrio Barrio, metropolity Santiago de Compostela.

29 kwietnia abp Julián Barrio Barrio odwiedził Zieloną Górę. Następnego dnia był w Sanktuarium Pielgrzymkowym św. Jakuba Starszego Apostoła w Jakubowie (diecezja zielonogórsko-gorzowska). 1 maja w Kaplicy Matki Bożej na Jasnej Górze odprawił uroczystą Mszę św. wraz z biskupami podczas III Pielgrzymki Parafii św. Jakuba Apostoła i Pielgrzymów Jakubowych.

W ramach Roku św. Jakuba odbędzie się w dniach 11-12 września br. w sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach oraz w parafii św. Jakuba w Więcławicach Starych III Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Kult św. Jakuba Starszego Apostoła na szlakach pielgrzymkowych do Santiago de Compostela”. Wrześniowa konferencja jest trzecim spotkaniem poświęconym w całości problematyce historii i funkcjonowania Drogi św. Jakuba oraz kultu Jakuba Apostoła w Polsce i na świecie. Organizatorem konferencji jest Bractwo św. Jakuba w Więcławicach Starych.

Jestem zakochana w Santiago de Compostela – mówi dr Franciszka Orzechowska-Kowalska z Wydziału Turystyki krakowskiej AWF. Dr Franciszka nieustannie wraca na samotne szlaki wiodące przez Europę ku temu najsłynniejszemu sanktuarium Hiszpanii.

Trochę historii

W 2010 r. obchodzimy w Kościele Rok św. Jakuba, którego grób –według tradycji – znajduje się właśnie w Santiago de Compostela. Jak Apostoł trafił tak daleko od Jerozolimy? W niedługim czasie po śmierci Jezusa Jakub, którego Chrystus nazwał ze względu na krewki charakter Santiago – Syn Gromu, wyrusza w świat, by głosić Dobrą Nowinę. Ląduje na Półwyspie Iberyjskim, który z godnym pozazdroszczenia zapałem ewangelizuje. Gdy po latach wraca do Jerozolimy, czeka go tam śmierć. Jest pierwszym z Apostołów, który oddaje życie za Chrystusa. Uczniowie Jakuba wywożą ciało z Izraela i grzebią Apostoła w ukochanej przez niego Galii, północno-zachodniej części dzisiejszej Hiszpanii. Przez następne 800 lat nad grobem Apostoła zalega cisza.

Ponad osiem wieków później zdarza się coś, co często wraca jak refren w różnych legendach o cudownych znaleziskach – chłop orzący z mozołem pole zauważa przedziwne zjawisko. W biały dzień sypią się z nieba gwiazdy. Na oczach wieśniaka spadają jak po sznurku w jedno miejsce. Po rozkopaniu ziemi okazało się, że jest to grób mężczyzny. Rozpoznano w nim apostoła Jakuba, a miejsce owo nazwano Compostela, od „compo stela” – czyli tam, gdzie spadają gwiazdy (inna wersja mówi, że nazwa miejscowości pochodzi od „compo apostola” – grób apostoła). Wkrótce miejsce to staje się sławne na całą średniowieczną Europę. Do grobu Apostoła podążają tłumy z każdej części świata. Wokół ścieżek wydreptanych stopami milionów pątników powstaje sieć klasztorów; dla pielgrzymów buduje się mosty, otwiera oberże, stawia w ustroniach alberge – schroniska, wbijane są w ziemię kamienne kloce z wyrytą na nich muszlą – znakiem św. Jakuba i liczbą kilometrów, jaka pozostała do Santiago.

– Ta muszla jest drogowskazem, w którą stronę należy iść, i przypomnieniem, po co się wędruje... – wyjaśnia dr Orzechowska-Kowalska.

Szlaki pełne są pielgrzymów przez kolejne 500 lat. To wtedy ustala się wszystkie trasy, którymi idzie się do Compostela. Najmłodsza, droga srebrna, powstała – uwaga – w XV wieku! Wszystkie pozostałe są dużo starsze. Ze średniowiecza wywodzi się też zwyczaj pielgrzymowania samotnego.

W naszych czasach o Santiago znów zrobiło się głośno za przyczyną Jana Pawła II, który odwiedził w 1982 r. słynne sanktuarium i wołał stamtąd, z jednej z najpiękniejszych kościelnych naw romańskich chrześcijańskiego świata, by Europa pamiętała o swoich korzeniach, czyli o takich miejscach jak Compostela. Goethe kilka wieków wcześniej zanotował, że Drogi św. Jakuba spowodowały pierwsze w dziejach zjednoczenie narodów Europy. Chrześcijańskiej, rzecz jasna. Przypomniał o tym Jan Paweł II. Zaczęto odkurzać szlaki św. Jakuba, w schroniskach pojawili się pątnicy z muszlami przy plecakach. Dołożył też swoje Paulo Coelho i jego słynny „Pielgrzym”. W książce tej rozczytywało się pół Europy, każdy chciał przemierzyć drogę bohatera książki. Wtedy na

Drogi św. Jakuba trafili ludzie wątpiący, innych wyznań, a nawet ateiści.