Papież Jasnogórskiej Matki

Jan Paweł II, który 1 maja 2011 r. zostanie wyniesiony do chwały ołtarzy jako błogosławiony, patrzy na nas z okna w niebie. Stajemy przed tym oknem Domu Ojca, mając w pamięci blask świętości Jasnogórskiego Domu Matki. Ten Dom jest sercem polskiej ziemi, jest Wieczernikiem przemiany oblicza tej ziemi. W tym Domu dojrzewał Jan Paweł II. Nieustannie trwał u Matki, na kolanach, razem z tymi, spośród których wyszedł jako Pasterz świata. Obecna tutaj Maryja, w tym sanktuarium „mieszkająca”, jak mówił kard. Karol Wojtyła, jest żywa dla pielgrzymów poprzez znak świętej Ikony. W Janie Pawle II polskie dziedzictwo pobożności maryjnej stało się dziedzictwem całego Kościoła. On ukazał światu Matkę, u której uczył się wiary odważnej, przekraczającej wszelkie granice.

Matka wiary ludu pielgrzymującego

W encyklice „Redemptoris Mater” Jan Paweł II nazwał sanktuaria maryjne miejscami szczególnej obecności Maryi. Wyznał też: „(...), wśród których jakże nie wspomnieć Jasnej Góry na mojej ziemi ojczystej? Można by mówić o swoistej «geografii wiary» i pobożności maryjnej, która obejmuje wszystkie miejsca szczególnego pielgrzymowania Ludu Bożego, który szuka spotkania z Bogarodzicą, aby w zasięgu matczynej obecności Tej, «która uwierzyła», znaleźć umocnienie swojej własnej wiary” (nr 28).

 Tak rozumiana obecność Matki Bożej, wymienienie przez Papieża w encyklice Jasnej Góry, akty zawierzenia podejmowane przez Jana Pawła II tutaj podczas pielgrzymek oraz umiłowanie tego miejsca – to wszystko pozwala nam mówić o „Jasnogórskiej” Matce Kościoła Jana Pawła II. Przewodzi mu Bogurodzica, Matka wiary, która objawia się i nam jako bliska Towarzyszka i pielgrzymująca z nami Matka.

Papież Jan Paweł II nie zrodził się jako tak bardzo maryjny Papież dopiero wraz z wyborem na Stolicę Piotrową. On zabrał ze sobą do Rzymu doświadczenie polskiej drogi maryjnej i uczynił swoją najgłębszą miłość, bezgraniczne zaufanie i synowskie oddanie Matce Bożej skarbcem dla całego Kościoła. Zawarł to swoje całkowite oddanie Maryi już w herbie biskupim, a później papieskim, gdzie umieścił wielką literę M, oraz w zawołaniu „Totus Tuus”. Był to nie tylko symbol, ale cały program jego zawierzenia Maryi. Tej ufności do Matki uczył się na kolanach, już od lat dziecięcych, pielgrzymując zwłaszcza do Kalwarii Zebrzydowskiej i na Jasną Górę. Przez świat Jan Paweł II był widziany jako Papież Maryjny, Papież Czarnej Madonny. Może my, Polacy, nie zawsze tak go widzieliśmy, ale wierzący na całym świecie tak go właśnie postrzegali, za tę polską maryjność byli mu wdzięczni.

Jasnogórska Matka zawierzenia

Orędzie o Pani Jasnogórskiej, Matce i Królowej Polaków, płynęło w słowie Papieża często z Rzymu, ale szczególnie mocno wybrzmiewało ono na samej Jasnej Górze, podczas jego pielgrzymek apostolskich. Jan Paweł II zawsze pielgrzymował tutaj, „aby mówić o wszystkim swojej Matce – Tej, która tutaj nie tylko ma swój Obraz, swój Wizerunek, jeden z najbardziej znanych i najbardziej czczonych na całym świecie – ale która tutaj w jakiś szczególny sposób jest obecna” – jak wspaniale ujął to podczas pierwszej pielgrzymki do Polski, w 1979 r.

W kolejnych pielgrzymkach do Częstochowy Jan Paweł II coraz bardziej poszerzał perspektywę jasnogórskich zawierzeń Bogarodzicy, składając w Sercu Matki cały Kościół i świat. Szczególnej doniosłości nabrało papieskie zawierzenie w dniu 4 czerwca 1979 r., które sam Jan Paweł II nazwał „nowym Jasnogórskim Aktem Oddania”. Jest ono podsumowaniem wszystkich poprzednich polskich aktów oddania, które Jan Paweł II nazywał „aktami zawierzenia”, oraz poszerzeniem ich na wymiar Kościoła powszechnego.

Stałe zawierzanie Maryi Kościoła w całym świecie przez Ojca Świętego właśnie na Jasnej Górze było z pewnością najważniejszym z dotychczasowych przejawów zaufania i czci dla Bogurodzicy oraz promieniowania świętości Jasnogórskiego Domu Matki i Królowej.

Ten papieski, uniwersalny wymiar jasnogórskich aktów zawierzenia Matce Bożej nie jest zaskoczeniem, gdyż powszechnie Matka Boża Jasnogórska uważana była za Matkę Papieża Polaka. Podczas sześciu pielgrzymek, gdy Papież przybywał, choćby na krótką tylko modlitwę na Jasną Górę, stawał się nauczycielem zawierzenia Maryi wobec całego Kościoła. Realizował konsekwentnie swoje pragnienie wypowiedziane podczas pierwszej pielgrzymki, że „musi wszystkich biskupów urzec Jasna Góra”. Stało się to dzięki zawierzeniom Maryi i swoistemu „zwoływaniu” tutaj świata. Jasną Górę Papież rozumiał przede wszystkim jako wydarzenie zbawcze, a nie tylko rzeczywistość polskiej pobożności i historii. Tak też winniśmy patrzeć na tajemnicę zbawczej obecności Jasnogórskiego Sanktuarium na polskiej ziemi.

Przesłanie płynące z jasnogórskiego nauczania, jakie zostawił nam błogosławiony Jan Paweł II, zawiera w sobie wielką głębię maryjnego myślenia. Jest ono zamodleniem przed Matką i Królową Polaków, przed Matką Kościoła, której on tak wiele razy zawierzał los uczniów Jezusa na całej ziemi. Główne myśli tej papieskiej refleksji, która swymi korzeniami sięga maryjnej tradycji Kościoła w Polsce, zwłaszcza drogiej kard. Karolowi Wojtyle maryjności kard. Stefana Wyszyńskiego, można by streścić następująco: Maryja na Jasnej Górze jest obecna przez pośrednictwo świętego Obrazu, świętej Ikony. Ona tu jest rzeczywiście żywa. Ona tu „jest”, tutaj „mieszka”. Jest to Matka nieustannie niosąca i dająca Jezusa, Żywa Ewangelia. Obecna w świętej Ikonie Maryja jest troskliwą Matką, która, tak jak w Kanie Galilejskiej, również w Kanie Jasnogórskiej, widzi i zaradza potrzebom swoich dzieci. Na Jasnogórskiej Kalwarii Maryja staje jako Matka odważnej wiary, dlatego Jezus nieustannie daje Ją nam za Matkę. On nas swej Matce zawierza. Dar Matki domaga się zabrania Maryi do siebie, raczej w siebie, do domu swego życia wiarą. Jest to zawarcie przymierza, które domaga się wzajemności z naszej strony. Na płaszczyźnie życia osobistego, jak też wspólnotowego Kościoła w Polsce, dar ten to wołanie o wierność drodze jasnogórskich świateł. Jest to trwanie w Jasnogórskim Wieczerniku i przyjmowanie ognia Ducha Świętego, aby przemieniał oblicze tej ziemi.

Razem z błogosławionym Janem Pawłem II

Ojciec Święty Jan Paweł II ciągle trwał na drodze jasnogórskiej, do Maryi obecnej w cudownej Ikonie modlił się i o Niej mówił. Zachęcał nas do wierności Bożym darom i znakom. Razem z nim, który z wyżyn nieba ukazuje nam drogę pielgrzymowania po ścieżkach jasnogórskich, przyłóżmy ucho do świętych murów, żeby usłyszeć, jak nasze serca biją w Sercu Matki. Posłuchajmy też jego słów, skierowanych do polskich biskupów, w styczniu 1993 r., w Rzymie: „Znak [Maryi] jest wymowny również dla przyszłości. (...) Doświadczenia przeszłości uczą nas, w kim szukać oparcia, kto jest największym sprzymierzeńcem Kościoła i narodu. To, co się nawiązało między Matką Bożą, Matką Kościoła, Królową Polski a Kościołem i narodem w Polsce jest swego rodzaju przymierzem”. On w nim trwał najwierniej i stał się nam niedościgłym wzorem.

Nasza wierność przymierzu z Maryją będzie najcenniejszym darem, jaki możemy złożyć Bogu za błogosławionego Jana Pawła II. Niech realizuje się ona w synowskim kroczeniu ścieżkami bezgranicznego zawierzenia się Papieża Bożej Matce. Wierność Janowi Pawłowi II będzie powrotem na niedoceniane czasem przez nas, przez niektóre orientacje w naszym Kościele, w ostatnich dziesięcioleciach, ścieżki jasnogórskich świateł. Ojciec Święty wzrastał na polskiej glebie, w światłach promieni wiary z Jasnej Góry. On i dziś w Domu Matki trwa na modlitwie. Czy będzie sam? Klęknijmy przy błogosławionym Janie Pawle II u stóp Jasnogórskiej Matki. Niech nasze z Błogosławionym modlitewne trwanie będzie ziarnem wiosny, ziarnem przemiany oblicza tej ziemskiej Ojczyzny, w której dziedzictwie on dojrzewał do wyżyn nieba.