Pieniądz w Kościele

Prośba o odprawienie Mszy Świętej

Wspomniany na początku list, który zachęcił mnie do napisania niniejszego tekstu, dotyczył ofiary składanej księdzu, kiedy prosi się go o odprawienie mszy świętej w jakiejś własnej intencji. Gromadzenie się krewnych i znajomych na mszy świętej w rocznicę śmierci bliskiej im osoby albo rodzinna msza święta w rocznicę ślubu rodziców czy z okazji imienin poszczególnych członków rodziny to piękny i zasługujący na pielęgnowanie (a tam, gdzie on zanika, na odnowienie) zwyczaj, który istotnie przyczynia się do ożywienia i pogłębienia tożsamości religijnej tej rodziny czy środowiska. Piszę tak ostrożnie, bo to, co najważniejsze – że chodzi nam wówczas o to, żeby nasze modlitwy za bliskich nam ludzi, również jeżeli oni już odeszli z tego świata, zanurzyć w najświętszej ofierze Chrystusa Pana – rozumie się przecież samo przez się.

Zarazem zwyczaj zamawiania mszy świętych dostarcza księdzu oraz prowadzonym przez niego dziełom ważnego wsparcia finansowego, istotnego zwłaszcza tam, gdzie, tak jak w Polsce, ofiarność wiernych stanowi praktycznie jedyne źródło utrzymania Kościoła. Ponieważ zaś tam, gdzie ma się do czynienia z pieniędzmi, łatwo o nadużycia, Kodeks Prawa Kanonicznego poświęca temu zwyczajowi aż kilkanaście kanonów – ażeby chronić jego religijną istotę. Przytoczę te z nich, które wydają mi się szczególnie ważne:

Kan. 945 – § 1. Zgodnie z uznanym zwyczajem Kościoła, każdy kapłan celebrujący lub koncelebrujący Mszę św. może przyjąć ofiarę złożoną, aby odprawił Mszę św. w określonej intencji.
§ 2. Usilnie zaleca się kapłanom, ażeby także nie otrzymawszy ofiary odprawiali Mszę św. w intencji wiernych, zwłaszcza ubogich.

Kan. 946 – Wierni składający ofiarę, aby w ich intencji była odprawiona Msza św., przyczyniają się do dobra Kościoła oraz uczestniczą przez tę ofiarę w jego trosce o utrzymanie szafarzy i dzieł.

Kan. 948 – Należy odprawić oddzielnie Msze św. w intencji tych, za których została złożona i przyjęta ofiara, nawet niewielka.

Kan. 949 – Kto ma obowiązek odprawienia i aplikowania Mszy św. w intencji tych, którzy złożyli ofiarę, pozostaje nim związany, chociażby bez jego winy przepadły przyjęte ofiary.

Zastanawiam się, o co mogło chodzić w przedstawionej we wspomnianym liście sytuacji, że „ksiądz jako konieczny warunek odprawienia mszy świętej zażądał odpowiedniej sumy pieniędzy”. Prawie na pewno nie był ów ksiądz dostatecznie delikatny. Bo nawet gdyby dano mu przy okazji tej prośby tylko pięć złotych, mógłby przecież grzecznie i z pokorą wyjaśnić, jaką ofiarę zazwyczaj składają wierni, prosząc o mszę świętą, a zarazem zaznaczyć, że gdyby taka suma przekraczała możliwości tego pana, to oczywiście nie ma problemu i msza będzie odprawiona.