Dać ludziom prawo do siebie

Te trzy pytania nie są specyficzne dla drogi kapłańskiej. Czy to znaczy, że wstąpienie do seminarium jest powołaniem do chrześcijaństwa, do bycia uczniem Chrystusa i dopiero na tym gruncie dokonuje się konkretnego wyboru życiowego?

Tak. Dokładnie tak, jak to jest w Ewangelii. Jezus najpierw powołuje Szymona, Jakuba, Andrzeja, Jana i innych na uczniów, a potem, w następnym kroku wybiera ich do grona dwunastu. Najpierw każdy musi być uczniem.

A co z charyzmatem i doświadczeniem Kościoła? Tego mi brak w tym obrazie.

Powołanie do życia w kapłaństwie jest charyzmatem. Nikt kandydatowi tego charyzmatu nie daje: ani rektor, ani mama, ani proboszcz… Charyzmat przychodzi od Pana Boga, a w życiu kapłańskim przechodzi on przez Kościół. To Kościół musi powiedzieć, że chce tego człowieka na kapłana, a on musi rozpoznać Kościół jako rzeczywistość, wobec której stawia się w dyspozycji, na której mu zależy i którą chce budować takimi środkami, jakie dał nam Chrystus – Słowem i sakramentami. Jeśli się w tym odnajduje, to znaczy, że to jest jego droga.

Podkreślam jednak jeszcze raz, powołanie do kapłaństwa dokonuje się w momencie święceń. Niezależnie od tego, który z kandydatów, jaką drogę w seminarium przeszedł, to gdy zbliża się do diakonatu, trzeba się modlić dla niego o łaskę decyzji.

Rozróżnia ksiądz dwa momenty, dwie decyzje – wstąpienia do seminarium i przyjęcia święceń. Ten drugi moment to nowa decyzja czy dopełnienie tej pierwszej?

Mówiąc o dwóch decyzjach, wskazałbym raczej diakonat i prezbiterat. Diakonat jest momentem przeżywanym przez kandydatów w sposób głęboko osobisty – wtedy zobowiązują się do życia w posłuszeństwie, w celibacie i do modlitwy brewiarzowej. Wtedy też ich posługa w Kościele staje się ważna – głoszą Słowo Boże z mandatu biskupa, mogą już chrzcić, mają już misję kanoniczną, idą jako diakoni na pierwszą parafię. Dopiero jednak wtedy, kiedy przyjmują święcenia prezbiteratu, widzą, że biorą na siebie niesamowitą odpowiedzialność za drugiego człowieka. Kościół wyzwala kandydata z myślenia, że on ma do czegoś prawo – na przykład prawo do święceń. Nikt z nas nie ma prawa do kapłaństwa. To nie jest prywatny biznes potrzebny do spełnienia się. Mamy prawo być ochrzczeni w Kościele i słuchać Słowa. Ja nie mogę się domagać od Kościoła, żeby mi dał święcenia, bo przeżyłem sensownie sześć lat w seminarium, przestrzegałem regulaminu, wypełniałem polecenia przełożonych, byłem nienagannym klerykiem... Jeśli Kościół cię potrzebuje, powoła cię, żebyś je przyjął.

Rozumiem, że nikt nie ma prawa do święceń, ale nie rozumiem braku prawa do spełnienia. Czy kapłaństwo nie może być drogą spełnienia się człowieka?

Nawet powinno, ale nie to ma być motywem jego przyjęcia. Kapłan może być wezwany wiele razy do podjęcia zadań, do których sam nie jest przekonany. Najprostszy przykład: grupy neokatechumenalne, które są w parafiach bardzo liczne. Dany kapłan sam nie idzie tą drogą, nie musi nią iść, ale może odprawić w takiej wspólnocie Eucharystię. Dla tych ludzi, nie dla siebie, nie dla swojego spełnienia. Do niego nie musi przemawiać charyzmat Drogi neokatechumenalnej – to normalne. Jest natomiast czymś nienormalnym, gdy wspólnota potrzebuje kapłana, by odprawił Eucharystię, a on tego nie zrobi, bo to do niego „nie przemawia”.

Trzeba postawić pytanie, kto jest dla kogo? Albo mówimy o kapłaństwie służebnym, albo się bawimy. Nie może być tak, że młody ksiądz, który w życiu nie był w Róży Różańcowej, kiedy go proboszcz poprosi, żeby ją poprowadził, to powie, że się na tym nie zna. To niech się pozna! Porozmawia z ludźmi i ich posłucha! Zobaczy, czego od niego chcą. Wtedy, ku jego zdumieniu, będą bardzo zainteresowani, żeby przyszedł i powiedział im Słowo.