Z Pińska w świat

Powstają olbrzymie skupiska bardzo biednych dzielnic, które często wyrastają na pustyni. Wielkie siedliska ludzkie, bez ulic, bez nazw. Ludzie żyją tam w makabrycznych warunkach, ale nie mogą już wrócić na wieś, bo nie mają do czego. Ziemia, pozbawiona sztucznego nawadniania, błyskawicznie zmienia się w pustynię. Pomoc zagraniczna w postaci żywności czy lekarstw jest rozdawana w miastach. Ludzie się od tego uzależniają. Nie potrafią już żyć na własny rachunek.

Pamiętam obozy pomocy w Somalii, gdzie w warunkach tropiku, człowiek dostaje trzy litry wody na dobę na wszystko: na picie, gotowanie, pranie, higienę osobistą.

Czy w związku z tym, że następuje tak wielka migracja ludności do miast, tworzy się jakaś nowa klasa społeczna?

Powstają tzw. kultury hybrydyczne, zmieszane, które łączą w sobie elementy kultury wiejskiej z kulturą masową. Ta mieszanina jest dzisiaj przedmiotem wielkiego zainteresowania badaczy. Ale ten nowy twór wymyka się opisom. Tradycyjne normy i wzorce językowe nie pasują do tego świata. Powstają próby opisu, ale nikt nie jest w stanie przewidzieć, w jakim kierunku to pójdzie.

Swoją opowieść reporterską o świecie prowadzi Pan przeważnie z punktu widzenia zwykłego człowieka. Co się widzi z tej perspektywy? Czy Pana nigdy nie kusiło zrobienie wywiadu z tymi, którzy historię tworzą, jak to robiła np. Oriana Fallaci?

Nigdy mnie to nie interesowało. W takiej rozmowie polityk myśli, jak jest odbierany, dobiera słowa, preparuje poglądy. To jest sztuczna sytuacja.

Natomiast prosty człowiek, któremu na niczym specjalnie nie zależy, z którego opiniami nikt poważny się nie liczy, jest sobą, jest otwarty, może rozmawiać z reporterem jak człowiek z człowiekiem, równy z równym.

A poza tym, tych tzw. zwykłych ludzi jest 99 procent i to, co oni myślą i jak patrzą na świat, było dla mnie zawsze najciekawsze.