Kto dzieci uczy?

Nauczyciele, górnicy, policjanci – żadna z grup zawodowych z tzw. budżetówki nie czuje się usatysfakcjonowana wysokością zarobków. 29 sierpnia NSZZ „Solidarność” zorganizował strajk o godne życie: godziwe nie tylko płace, ale i emerytury. Strajkowali też nauczyciele. Jak ocenia "Solidarność", rząd nie uwzględnił rozwiązań przedstawionych przez Komisję Trójstronną dotyczących wzrostu nauczycielskich uposażeń o 5 proc. Proponowana przez rząd waloryzacja płac na poziomie 1,5 proc. (tab. na str. ...) będzie oznaczać ich praktyczne zamrożenie. Protesty dotyczą też likwidacji Karty Nauczyciela. Rezygnacja z niej skutkowałoby między innymi ułatwieniem w zwalnianiu nauczycieli, likwidacją urlopu zdrowotnego czy zniesieniem dodatku za pracę na terenie wiejskim. Z kolei 1 września strajkował Związek Nauczycielstwa Polskiego. Oczekuje on wprowadzenia większych podwyżek dla nauczycieli niż proponuje to strona rządowa. Domaga się także zachowania ustalonego w 2007 r. przywileju wcześniejszego przechodzenia na emeryturę przez nauczycieli, którzy przepracowali w zawodzie 20 lat.

Ile zarabia nauczyciel

Stałym elementem nauczycielskiej pensji jest tzw. wynagrodzenie zasadnicze (tabela na str. ...). – Uzupełnia je dodatek motywacyjny, dodatek stażowy oraz dodatek za trudne warunki pracy. W Warszawie, w stosunku do innych dużych miast Polski, zarobki nauczycieli są najwyższe. Mamy wysokie dodatki motywacyjne, wysokie dodatki funkcyjne dla dyrektorów szkół i wychowawców – informuje Małgorzata Korczak, naczelnik wydziału kadr nadzoru i spraw kancelaryjno-administracyjnych Biura Edukacji Miasta Stołecznego Warszawy.

– Po 15 latach pracy zarabiam na czysto powyżej 2 tys. zł – mówi pani Beata, nauczyciel dyplomowany z warszawskiej Pragi. – W mojej placówce wysokość dodatku motywacyjnego, który otrzymuje każdy nauczyciel, zamyka się w przedziale 100–1000 zł brutto – ocenia. Nauczyciel po 3 latach zatrudnienia otrzymuje dodatek za wysługę lat, naliczany jako procent od pensji zasadniczej, (1% na każdy rok pracy, maksymalna stawka to 20% pensji zasadniczej). Za wychowawstwo w klasie, zależnie od rodzaju szkoły, dodatek wynosi maksymalnie (w gimnazjum) 200 zł brutto. Za opiekę nad stażystą otrzymuje się 100 zł brutto. Zaś dodatek specjalizacyjny to kwota rzędu 30–50 zł. Prócz tego nauczyciele otrzymują na przełomie roku tzw. „trzynastkę”, czyli premię w wysokości jednej pensji oraz tzw. „Karpika”, czyli kilkadziesiąt złotych albo talon do supermarketu na Boże Narodzenie.

Na wysokość dodatków do pensji podstawowej ma też wpływ zasobność gminy czy dzielnicy, której podlega placówka. Samorządy bogatsze przeznaczają większy budżet na oświatę. W uboższych nauczyciele otrzymają niższe dodatki płacowe. – W Warszawie w każdej dzielnicy są one jednakowe – mówi Małgorzata Korczak ze stołecznego Biura Edukacji.

Nauczycielowi zatrudnionemu na wsi lub w mieście liczącym do 5 tys. mieszkańców, przysługuje odrębny dodatek w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego. Organ prowadzący szkołę może podwyższyć dodatek, jeśli na jego terenie występuje deficyt kadr. Według zapisu artykułu 54 Karty Nauczyciela, osoba zatrudniona na terenie wiejskim lub w małym mieście może otrzymać też dodatek mieszkaniowy, a jego wysokość uzależniona jest od stanu rodzinnego nauczyciela. Wysokość dodatku może być także zróżnicowana w zależności od miejscowości, w której nauczyciel jest zatrudniony.