Hiszpania: nieudana krucjata

Przed hiszpańskim Kościołem stoi wiele wyzwań. Musi on ponownie podjąć dzieło ewangelizacji i to w zupełnie nowych warunkach. Nie z pozycji religii panującej, Kościoła triumfującego, licznego i obdarzonego przywilejami. Nowym elementem w tej sytuacji jest też rozbrat katolicyzmu z pojęciem hiszpańskiej tożsamości narodowej. Dziś nie każdy Hiszpan jest katolikiem, ale też nie każdy katolik w Hiszpanii uważa się za Hiszpana (chodzi nie tylko o imigrantów, ale też o coraz mocniej podkreślających narodową odrębność Basków i Katalończyków). Trzeba budować Kościół otwarty, ponad podziałami.

Co temu dziełu może dopomóc? Na pewno uporanie się z przeszłością. Dlaczego wciąż na zewnętrznych murach świątyń tkwią falangistowskie symbole (jarzmo i strzały) oraz nazwiska bohaterów strony narodowej w wojnie, umieszczone tam w latach powojennych dla upamiętnienia triumfu krucjaty? Wyraźne przyznanie się do błędów i prośba o przebaczenie mogą tylko wzmocnić autorytet Kościoła, bardzo osłabiony. Owo budowanie autorytetu może też opierać się na przypominaniu wielkich postaci historii Kościoła w Hiszpanii. Nie wszyscy biskupi podpisali akt lojalności wobec Franco, nie wszyscy duchowni zgadzali się milcząco na represje, których dokonywano przez lata; kto dziś o nich pamięta?

Wciąż jeszcze Kościół posiada środki oddziaływania na społeczeństwo. Szkoły katolickie, lekcje religii (choć ostatnio utraciły swój dotychczasowy status) , katolickie uniwersytety, środki przekazu stanowią o realnej obecności Kościoła w życiu społeczeństwa, którą trzeba umieć wykorzystać. Hiszpania może jeszcze być katolicka.

***

Natalia Łuczyńska – ur. 1981. Absolwentka Instytutu Historii Uniwersytetu Warszawskiego, studentka filologii hiszpańskiej w Instytucie Filologii Romańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się historią Hiszpanii. Publikowała w “Przeglądzie Powszechnym” i „Więzi”. Mieszka w Warszawie.