Za wszystko Bogu dziękuję

Abp Józef Kowalczyk
26 sierpnia br. minęła 20. rocznica nominacji przez Jana Pawła II abp. Józefa Kowalczyka na nuncjusza apostolskiego w Polsce. W dyplomacji watykańskiej, poza Włochami, to jedyny przypadek, że nuncjuszem został obywatel kraju, do którego został posłany.

Według zamysłu Jana Pawła II, konsekracja biskupia nowego nuncjusza apostolskiego miała się odbyć 26 sierpnia 1989 r. w Castel Gandolfo, w kaplicy, w której znajduje się obraz Matki Bożej Częstochowskiej ofiarowany Piusowi XI przez Episkopat Polski. Papież miał już nawet przygotowaną homilię. Jednak do konsekracji wtedy nie doszło – w tym dniu została dopiero ogłoszona nominacja dla ks. prał. Józefa Kowalczyka, który sakrę biskupią przyjął 20 października 1989 r. w Bazylice św. Piotra. Jan Paweł II wyniósł go jednocześnie do godności arcybiskupa tytularnego Heraklei. Jako dewizę swojej posługi abp Kowalczyk wybrał słowa: „Fiat voluntas Tua” (Bądź wola Twoja). Do Polski abp Kowalczyk powrócił po 24 latach studiów i pracy w Watykanie.

Jako główne zadania dla pierwszego po II wojnie światowej nuncjusza apostolskiego w Polsce Jan Paweł II wyznaczył uzgodnienie i podpisanie konkordatu oraz przeprowadzenie podziału administracyjnego Kościoła w kraju. Abp Kowalczyk rozpoczął uroczyście misję apostolską w Polsce podczas Mszy św. w warszawskiej katedrze św. Jana Chrzciciela 26 listopada 1989 r. Następnego dnia modlił się na Jasnej Górze: „Całą moją misję nuncjusza, którą pojmuję jako służbę Kościołowi i narodowi, zawierzam Tobie, Maryjo, a przez Ciebie – Twojemu Synowi, Odkupicielowi człowieka. Niech On, za Twoim wstawiennictwem, darzy mnie światłem łaski, abym umiał należycie odczytywać w Polsce znaki czasu i zgodnie z ich wymogami postępował”. Wówczas spotkał się z całym Episkopatem, który na Jasnej Górze zgromadził się na dorocznych rekolekcjach. Listy uwierzytelniające nowy nuncjusz apostolski w Polsce złożył ówczesnemu prezydentowi Wojciechowi Jaruzelskiemu 6 grudnia 1989 r. w Warszawie. (Red)

Abp Józef Kowalczyk z ks. inf. Ireneuszem Skubisiem w redakcji „Niedzieli”, 25 sierpnia 2009 r

Ks. inf. Ireneusz Skubiś: – Bardzo się cieszymy, że możemy gościć Ekscelencję w naszej redakcji. Mija właśnie 20 lat od chwili, gdy ogłoszono nominację Księdza Arcybiskupa na nuncjusza apostolskiego w Polsce. Prosimy o kilka szczegółów z tej ważnej chwili.

Abp Józef Kowalczyk: – Bardzo dziękuję Księdzu Infułatowi za zaproszenie do „Niedzieli” i za to miłe spotkanie. Odnośnie zaś do przypomnianej daty: Otóż w jedną z niedziel lipca 1989 r. Ojciec Święty zaprosił mnie na „Anioł Pański” do Castel Gandolfo, gdzie spędzał wakacje, i powiedział, że mam jechać do Polski i objąć funkcję nuncjusza apostolskiego, aby odbudowywać to, co tam zostało przerwane przez lata komunizmu, i w nowej rzeczywistości doprowadzić do pełnej normalizacji życia Kościoła w Polsce, także w perspektywie przyszłości.

Miałem już jakieś doświadczenie, towarzysząc abp. Luigiemu Poggiemu w podróżach do Polski, miałem także świadomość, że po śmierci Prymasa Polski w 1981 r. przedstawiciela Stolicy Apostolskiej w Polsce właściwie nie ma. Oczywiście, było to wielkie zaskoczenie, bo pracowaliśmy w strukturach Stolicy Apostolskiej wspomagających Ojca Świętego w wymiarze, który został nam określony, ale o tym, żeby pójść na placówkę, i to do Warszawy, w charakterze nuncjusza, nie pomyślałem, tym bardziej że kierowanie krajana na taką funkcję nie było powszechną praktyką Stolicy Apostolskiej, poza przypadkiem Italii, gdzie nuncjuszem zawsze jest Włoch. Była to więc decyzja wyjątkowa i trudno się dziwić, że napawała pewnym lękiem, obawą. Tak to wyglądało.