Droga wzwyż. Samemu czy z przewodnikiem?

Mija właśnie rok, kiedy archidiecezjalne seminarium duchowne stworzyło świeckim możliwość kierownictwa duchowego przez konfesjonał. Tym samym kościół seminaryjny przy Krakowskim Przedmieściu zaistniał jako kolejne miejsce, gdzie możemy szukać systematycznej, zgodnej z nauką Kościoła, duchowej pomocy. Jednak zdecydowana większość z nas nie kwapi się, by z niej skorzystać. Nie widzimy takiej potrzeby. Jednocześnie wołanie o pomoc duchową nigdy nie było równie wielkie i pilne jak dzisiaj – zarówno ze strony młodych, jak i starszych. Szukamy przewodnika, drugiej osoby, przed którą możemy się w poczuciu bezpieczeństwa otworzyć, czegoś dowiedzieć o sobie samych. Świadczy o tym stale rosnąca popularność psychoterapeutów czy modna ostatnio na Zachodzie „konsultacja filozoficzna”. Co powinniśmy wiedzieć o kierownictwie duchowym? Co robić, by nasza droga z Bogiem nie była drogą po omacku?

Nie tylko dla wybranych

Wbrew pozorom, kierownictwo duchowe nie jest w Kościele niczym nowym. Odnajdziemy je już u Apostołów i w pierwszych gminach chrześcijańskich. Od XVI wieku, za sprawą jezuitów, zaczęto je proponować nie tylko „wybrańcom” w klasztorach, ale także księżom diecezjalnym i katolikom świeckim. Obecnie jest ono, jako ojcostwo duchowe, obowiązkową praktyką w seminariach i zakonach. Jego celem jest – jak pisze Jan Paweł II w adhortacji apostolskiej „Vita consecrata” – „rozbudzać w powołanych osobistą miłość do Chrystusa, bez której nie mogą zostać jego uczniami i apostołami Jego Królestwa” (VC 64). Czy potrzebne jest ono dziś także świeckim? Tak, i to na równi z duchownymi, ponieważ – jak uczy Vaticanum II – to „rozbudzenie”, powołanie do świętości dotyczy każdego z nas. Widzą to niemal wszystkie związane z Kościołem ruchy, wspólnoty i duszpasterstwa, w których kładzie się nacisk na indywidualny rozwój duchowy przez korzystanie ze stałego spowiednika i kierownictwa duchowego. Tak jest np. w Ruchu Światło-Życie i w Odnowie w Duchu Świętym, a w takich ruchach jak w Ruch Rodzin Nazaretańskich, Opus Dei czy Wspólnota Chemin Neuf praktyka kierownictwa duchowego jest jednym z warunków uczestnictwa. Potrzebę indywidualnego, duchowego prowadzenia potwierdza także bardzo duże zainteresowanie rekolekcjami wg św. Ignacego z Loyoli, zakładające spotkania z kierownikiem duchowym.

Czym jest kierownictwo duchowe? To, mówiąc najprościej, pomoc kapłana, ale czasem i osoby świeckiej, udzielana komuś, kto chce pogłębić swoje życie w wymiarze duchowym. – Często mamy wątpliwości i pytania dotyczące działania Boga w swojej duszy, ale także podejmowania wyborów życiowych. Potrzebujemy rozeznania duchowego, aby móc to działanie odróżnić od własnych, nieuporządkowanych potrzeb i pragnień – mówi znany kierownik duchowy o. Józef Augustyn SJ. – Pracuję ze studentami. Często pytają siebie: „studia i co dalej?” lub „czy mam powołanie do małżeństwa?”. Mają dylematy związane z życiem uczuciowym, wyjazdem do pracy za granicę, sprawami zawodowymi, materialnymi itd. Jednocześnie są ograniczeni, subiektywni w widzeniu siebie. Nie daję im gotowych rozwiązań, ale pomagam zobaczyć znaki na „drodze” – dodaje zajmujący się od wielu lat kierownictwem duchowym osób świeckich ks. Roman Trzciński.