Afganistan a sprawa polska

JOANNA BOCHEŃSKA: Być może moje pytanie powinnam skierować do dowództwa NATO, ponieważ chcę zapytać, czy żołnierze, którzy jadą do Afganistanu, odbyli jakieś szkolenia dotyczące tamtejszej kultury. Żołnierze nie tylko siedzą w koszarach, ale mają bezpośrednią styczność z lokalną ludnością. Stosunki międzyludzkie, które tam się tworzą, to bardzo ważny element wiedzy Afgańczyków na temat Zachodu. Jeśli żołnierze działający tam w bardzo trudnych warunkach nie mają wiedzy o tamtejszych ludziach i nie potrafią ich rozumieć, łatwo mogą wykształcić w sobie agresję pozbawioną jakiejkolwiek bariery mentalnej.

JADWIGA PSTRUSIŃSKA: Chętnie odpowiem na to pytanie, tym bardziej, że i ja, i pan Marcin Rzepka, który jest na sali, szkoliliśmy żołnierzy z 18. Batalionu Desantowo-Szturmowego w Bielsku-Białej. Otóż na jedną kompanię przypadały trzy lekcyjne godziny zajęć. W tak krótkim czasie niewiele można nauczyć. To jest dawka, można powiedzieć, homeopatyczna, służąca chyba tylko temu, by w dowództwie „odfajkowano” szkolenia.

ANNA KRASNOWOLSKA: Wiem też, że nasi absolwenci uczą w Łodzi żołnierzy języka perskiego. Rozumiem, że jest to rodzaj elementarza, i nie potrafię powiedzieć, czy przy tej okazji są im w stanie przekazać jakieś wiadomości na temat kultury.

JADWIGA PSTRUSIŃSKA: Dodatkowo mamy tu nieporozumienie polegające na tym, że uczy się tam perszczyzny irańskiej, a nie afgańskiej. Widać więc, jak wszystko to jest zorganizowane. I jeszcze smutna informacja na temat potrzeby orientacji żołnierzy w tamtejszej kulturze: jeden z nich powiedział mi wprost, że jak będzie czuł się zagrożony, to nie będzie przypominał sobie wiadomości o kulturze, tylko szybko strzelał, żeby być pierwszy.

Rozmawiał Michał Bardel

***

ANNA KRASNOWOLSKA - prof. dr hab., kierownik Zakładu Iranistyki w Instytucie Filologii Orientalnej UJ.

JADWIGA PSTRUSIŃSKA - prof. dr hab., afganolog, kieruje autorską Pracownią Interdyscyplinarnych Badań Euroazjatyckich UJ. Pełni również funkcję niezależnego eksperta w zakresie języków i kultur Afganistanu w szwajcarskim Ministerstwie Sprawiedliwości i Policji.

PIOTR KŁODKOWSKI - ur. 1964, dr orientalistyki. Ostatnio wydał: O pęknięciu wewnątrz cywilizacji (2005). Adiunkt w Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, wykładowca Wyższej Szkoły Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie.

JOANNA BOCHEŃSKA - ur. 1978, absolwentka Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ, obecnie doktorantka w Instytucie Filologii Orientalnej UJ, podróżnik i fotograf, zajmuje się problematyką kurdyjską.

BEATA KOWALSKA - socjolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Głównym przedmiotem jej zainteresowań badawczych jest muzułmański feminizm i sytuacja kobiet na Bliskim Wschodzie.

HAJSAM OBEJDAT - ur. 1961 w Jordanii, dr politologii, adiunkt w Instytucie Studiów Regionalnych UJ. Specjalizuje się w tematyce stosunków arabsko-europejskich.

MARCIN RZEPKA - bułgarysta, iranista, zajmuje się problematyką tłumaczenia Biblii na języki irańskie, relacjami między chrześcijaństwem a islamem oraz polityką etniczną i językową na Bliskim i Środkowym Wschodzie.