Ocena – ocenianie

W mojej opinii najsłabsze uzasadnienie teoretyczne ma system trzeci, jak każde zresztą rozwiązanie hybrydowe. Za najwartościowszy uznaję system drugi – ze względu na nastawienia na rozwój ucznia oraz prostotę. Wyprowadzanie ocen szkolnych w pełnej skali, przy dwóch poziomach wymagań, nie jest trudne.
Strategie ustalania poziomów wymagań służą pewnym celom i powinny być adekwatne do celów pedagogicznych przyjętych w danej szkole oraz do umiejętności nauczycieli. Jeżeli celem oceniania jest stratyfikowanie (różnicowanie) osiągnięć uczniów, nagradzanie osiągnięć, to adekwatne do takich celów będzie stosowanie większej liczby poziomów wymagań. Jeśli celem oceniania jest zapewnienie skuteczności kształcenia, to należy wybrać odpowiadające temu celowi i zarazem najprostsze rozwiązanie – dwa poziomy wymagań. A kryteria to zupełnie coś innego. W ocenie pracy pisemnej z przedmiotów humanistycznych ustala się kilka kryteriów, czyli rodzajów sprawdzanych umiejętności, np. zgodność z tematem, argumentowanie, spójność logiczna pracy, poprawność językowa i inne. Kryteria pomagają stwierdzić, jakie rodzaje umiejętności ucznia sprawdzamy, ale same nie mówią nic o stopniu opanowania tych umiejętności.

Klemens Stróżyński – rzecznik prasowy Kuratorium Oświaty w Poznaniu

Przypisy
1. B. Niemierko op. cit. s. 247.
2. Zob. dalej o poziomach komunikacji.
3. Za: Mosty zamiast murów. O komunikowaniu się między ludźmi, red. J. Stewart, PWN, Warszawa 2000, s. 65 i n.
4. Synergia a. synergizm to współdziałanie różnych czynników, skuteczniejsze niż suma ich oddzielnych działań. Przykładowo: umiejętności kluczowe, nabyte w ramach jednego przedmiotu, skutkują w przypadku pozostałych, pomagając w uzyskiwaniu osiągnięć przez uczniów.